Danh mục sản phẩm
Công nghệ được sử dụng phổ biến trong các dòng máy tính xách tay trên thị trường hiện nay là tinh thể lỏng (LCD – Liquid Crystal Display). Kích thước và độ phân giải là các yếu tố phân biệt giữa các sản phẩm. Độ phân giải trên LCD được xác định bằng các điểm chấm (pixel). Mỗi điểm được cấu thành bởi 3 chấm phụ: đỏ, xanh lá cây và xanh nước biển. 3 màu này kết hợp với nhau để tạo thành màu hoàn chỉnh cần hiển thị.
Một màn hình XGA 14.1” tiêu chuẩn sẽ có độ phân giải 1024 x 768. Trong đó, 1024 là số điểm chấm theo chiều ngang, 768 là số điểm chấm theo chiều dọc.
Với model SXGA 14.1” tiêu chuẩn thì độ phân giải là 1280 x 1024. Nếu một hình ảnh ở trên XGA có kích thước 20 x 10 pixel, thì trên SXGA, nó sẽ có kích thước tương đối nhỏ hơn, mặc dù số điểm chấm được sử dụng để hiển thị là như nhau. Điều này giúp cho SXGA hiển thị được nhiều hình ảnh hơn, tạo nên cảm giác “rộng hơn” so với XGA.
Hầu hết màn hình laptop hiện nay sử dụng công nghệ TFT (Thin-Film Transistor), hay còn gọi là hiển thị chủ động (active matrix display). Tên gọi này để phân biệt với hiển thị bị động (passive matrix display). Sản phẩm TFT sử dụng một bóng bán dẫn (transistor) riêng biệt tại mỗi điểm chấm phụ, được kích hoạt bởi dòng điện rất nhỏ, giúp tốc độ hiển thị màu nhanh hơn. Do đó, với màn hình hiển thị chủ động, các thay đổi về màu sắc hay hình ảnh sẽ chân thực và nhanh hơn nhiều so với các thiết bị bị động.
Nếu bóng bán dẫn nối tắt hoặc hở sẽ dẫn đến một điểm chấm không có khả năng hiển thị màu sắc bình thường, gọi là điểm chết (dead pixel) và nó có thể bị sáng, chỉ hiển thị một màu như màu đỏ, màu xanh, màu trắng hoặc mất hẳn, chỉ nhìn thấy màu đen.
Trong quá trình sản xuất, rất khó để có thể xác định một bóng bán dẫn bị hỏng hay không. Thường chỉ khi sản phẩm "đã ra lò" hoàn chỉnh người ta mới xác định được nó có điểm chết hay không. Nếu các nhà sản xuất LCD buộc phải loại bỏ thiết bị có điểm chết, dù chỉ là một điểm, chi phí chế tạo và giá bán của màn hình LCD có thể đã đội lên rất cao.
Vậy tiêu chuẩn của số điểm chết được chấp nhận với mỗi màn hình laptop bao nhiêu là vừa? Câu hỏi này phụ thuộc vào mỗi nhà sản xuất riêng biệt. Ví dụ như với Apple, không có một câu trả lời cụ thể là bao nhiêu điểm chấm hỏng sẽ được bảo hành. Hoặc với Lenovo, số lượng này được quy định tùy theo loại màn hình được sử dụng, nhìn chung rơi vào khoảng 5 – 6 chấm.
Trước đây, hầu hết màn hình laptop đều chỉ có hai loại “vuông” hoặc “rộng”. Trong thực tế, tỷ lệ màn hình không đơn giản chỉ là “vuông” hay “rộng” mà còn được chia làm nhiều mức khác nhau, tùy vào độ phân giải.
Ví dụ, màn hình 15-inch “vuông” thông thường sẽ có mức phân giải 1024×768 pixel, hoặc 1400×1050 pixel, tương đương tỷ lệ 4:3. Đây là tỷ lệ thông dụng đối với màn hình từ trước tới nay (đặc biệt là với loại màn hình CRT hoặc TV). Màn hình có tỷ lệ độ phân giải 4:3 thường không có ký hiệu W và gồm một số loại thông dụng sau:
Màn hình thường |
Màn hình rộng |
|
XGA / 1024×768 / 4:3 |
WXGA / 1280×768 / 5:3 |
|
SXGA / 1280×1024 / 5:4* |
WXGA / 1280×800 / (16:10) |
|
SXGA+ / 1400×1050 / 4:3 |
WXGA+ / 1440×900 / (16:10) |
|
UXGA / 1600×1200 / 4:3 |
WSXGA+ / 1680×1050 / (16:10) |
|
WUXGA / 1920×1200 / (16:10) |
Hiện nay, màn hình rộng với tỷ lệ 16:10 hầu như độc chiếm thị trường laptop. Tỷ lệ 16:9 chủ yếu được dùng trong các thiết bị trình chiếu phim ảnh, vì thế nếu bạn xem phim DVD trên laptop có màn hình rộng thì vẫn thấy các dải màu đen ở hai bên khung hình. Bạn cũng cần chú ý rằng màn hình LCD có số điểm ảnh không đổi nên khi card đồ họa xuất độ phân giải thấp, nhiều pixel sẽ phải sử dụng các thuật toán hiển thị khác nhau để “ẩn” bớt đi. Hệ quả tất yếu là hình ảnh sẽ bị mờ đi khá nhiều!
Nhà sản xuất liệt kê kích thước màn hình theo đường chéo và bằng đơn vị inch. Sau đây là danh sách các loại màn hình thông dụng thường thấy trên laptop:
14″-XGA, 15″ – XGA, SXGA+
Trong số này, loại màn hình có kích thước tương đương 14.1-inch được ưa chuộng nhất, do sự cân đối giữa tính di động và sự thoải mái khi làm việc. Kích thước 15.4-inch phù hợp với loại laptop được sử dụng cho mục đích thay thế máy để bàn, còn 17-inch hầu như giới hạn người dùng sử dụng ở một số lãnh vực nhất định (thiết kế đồ họa, biên tập phim, chơi game…). Kích thước từ 13.3-inch trở xuống lại rất lý tưởng cho việc di chuyển do rất gọn và mỏng.
Hiện tại, màn hình định dạng rộng gần như chiếm ngôi đầu trên thị trường laptop, nhờ ưu điểm giúp tăng cường khoảng không gian mắt nhìn, trong khi hạn chế tối đa việc tăng cường kích thước thân máy. Về mặt sinh học, mắt người có khoảng nhìn ngang lớn hơn so với khoảng dọc, nên định dạng rộng cũng phù hợp hơn. Thêm vào đó, các trò chơi và ứng dụng hiện đại cũng đã hỗ trợ tích cực cho tỉ lệ 16:10. Các mẫu máy với màn hình 4:3 không còn nhiều, ngoại trừ một số mẫu của Lenovo.
Về hình thức, có hai loại màn hình mà người dùng quen gọi là màn thường (nhám mờ – matte), và màn gương (glossy) – được ưa chuộng hơn.
Muốn biết laptop của bạn đang dùng loại màn hình nào ư?
- Rất đơn giản, bởi đúng như tên gọi, màn hình gương rất bóng nhờ lớp bảo vệ được phủ lên lên trên bề mặt hiển thị, nhằm giảm khoảng đen giữa các điểm ảnh, giúp tăng cường độ sáng và độ tương phản (tương ứng với việc thời gian dùng pin lâu hơn, bởi giảm năng lượng cung cấp cho màn hình).
Đáng tiếc là điểm yếu của màn hình gương cũng chính là sự phản quang này. Một số người dùng cho rằng dùng máy tính với màn hình gương gây mỏi mắt hơn so với màn nhám mờ.
Thế nhưng, khi được lựa chọn, đa số người mua đều chọn màn gương (:D), không chỉ vì tác dụng tăng sáng của nó, mà còn bởi vẻ ngoài khá “sành điệu” khi laptop có loại màn hình này.
Màn hình gương cũng có mức giá cao hơn một chút so với loại thường.
- Xuất hiện ngay từ khi màn hình LCD ra đời, song tới nay màn hình thường (nhám mờ) vẫn được sử dụng. Với một số người thường xuyên sử dụng laptop, loại màn hình này là lựa chọn hấp dẫn hơn bởi nó không bị phản chiếu ánh sáng như màn gương. Thêm vào đó, những dòng mới nhất có độ tương phản rất tốt, đồng thời giảm được khoảng đen giữa các điểm ảnh. Do vậy, chúng vẫn xuất hiện khá nhiều trong các dòng máy tính đời mới của Apple, hay Dell.
